بررسی گفتمان آموزشی داستان لبخند انار هوشنگ مرادی کرمانی بر مبنای نظریّة ایدئولوژی آلتوسر

نویسندگان

علی صفایی

دانشیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه گیلان الهام کارگر

کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه گیلان

چکیده

جامعه­شناسی ساخت­گرا از­ رویکردهای نقد ادبی معاصر است که به بازتاب ساختارهای اجتماعی در اثر ادبی توجه دارد. به عقیدة لویی آلتوسر (louis althusser) جامعه­شناس ساخت­گرا، فرآیند حفظ قدرت در دورة ماقبل مدرن، از طریق دستگاه­های سرکوب­گر (suppressive apparatuses) صورت می­پذیرفت که در دورة مدرن، به­صورت نامحسوس و ایدئولوژیکی از طریق دستگاه­های ایدئولوژیک(ideological ­apparatuses) همچون آموزش(خصوصاً مدرسه) تحقّق می­یابد. در پژوهش حاضر بر اساس دیدگاه آلتوسر، با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی عملکرد دستگاه ایدئولوژیک مدرسه در داستان ­لبخند انار هوشنگ مرادی کرمانی پرداخته می­شود که ترسیم­کنندة دو گفتمان آموزشی سنّتی و مدرن است. باور به مطلوب بودن روش­های رفتاری خشونت­آمیز به­عنوان روشی کارآمد در امر تعلیم و تربیّت دانش آموزان، همچون یک باور ایدئولوژیکی حاکم در گفتمان آموزشی سنتّی داستان لبخند انار، نمود می­یابد که از شیوة سنّتی سرکوب­گرانه، به شکل ایدئولوژیک در لایه­های مدرن آن تغییر ماهیّت می­دهد. با بررسی نوع و نحوة عملکرد عناصر مربوط به این دو گفتمان سنّتی و مدرن از دیدگاه آلتوسری، این فرآیند به مثابة روند تغییر شیوه­های حفظ قدرت در دوره­های  ماقبل مدرن و مدرن شناخته می­شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جنبه های فولکلوریک در آثار هوشنگ مرادی کرمانی بر اساس نظریه ی ایدئولوژی آلتوسر

دانش فولکلور از شاخه های علم مردم شناسی محسوب می شود که ترسیم گر بسیاری از جنبه های فرهنگ مردمی و از منابع باارزش پژوهشی در راستای شناخت افکار ، نحوه خود شناسی و جهان بینی افراد اجتماع و زمینه های فرهنگی و زیر ساخت های اجتماعی و سیاسی و ... هر جامعه و دوره ای است. هوشنگ مرادی کرمانی از نویسندگان معاصر در زمینه ی ادبیات کودکان و نوجوانان از وجوه گوناگون مضامین فولکلوریک در خلق داستان های خود بهر...

15 صفحه اول

واقعگرایی در داستان های هوشنگ مرادی کرمانی

چکیده این پژوهش، ضمن بحثی اجمالی درباره ی نقش مکتب واقع گرایی در ادبیات کودک، به نقد و تحلیل درون مایه های واقع گرایانه در داستان های هوشنگ مرادی کرمانی اختصاص دارد. مرادی کرمانی درون مایه های داستان هایش را از واقعیات و مسائل روزمره ی زندگی برگرفته و آن ها را با مهارت نویسندگی اش آمیخته است. دوران کودکی، در شکل گیری داستان ها ی وی نقش به سزایی داشته است. در داستان های وی نه تنها شخصیت، مکان ...

15 صفحه اول

ترجمه داستان مادر از کتاب لبخند انار اثر مرادی کرمانی و بررسی مشکلات آن

رساله ی حاضر به بررسی مشکلات و موانع ترجمه ی داستانی کوتاه از زبان فارسی به زبان فرانسه می پردازد. عنوان این داستان، مادر از کتاب لبخند انار، اثر هوشنگ مرادی کرمانی، نوسینده ی بزرگ داستان های کودکانه می باشد. موضوع اصلی آن، نامه ای است که دختر یتیم نوجوانی به مادرش می نویسد و طی آن بخشی از اتفاقات تلخ زلزله ی بم را روایت می کند. آثار مرادی کرمانی تاکنون به زبان های مختلف دنیاترجمه شده است و سه ...

بررسی تکنیک‌های طنز و مطایبه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی

طنز و طنزپردازی در طول تاریخِ ادبیات فارسی همواره در کنار انواع دیگری مانند هزل، هجو و فکاهه وجود داشته و شاعران و نویسندگان بسیاری از آن برای بیان مقاصد خود استفاده کرده‌اند. هوشنگ مرادی­کرمانی، نویسنده­ی طنزپرداز کودک و نوجوان از جمله نویسندگانی است که به این نوع ادبی توجه کرده است و می­توان طنز را یکی از عناصر برجسته­ و تأثیرگذار در آثار این نویسنده دانست. با توجه به اهمیت طنز در ادبیات و به ...

متن کامل

تحول نگاه به مفهوم کودکی در داستان‌های هوشنگ مرادی کرمانی

به منظور بررسی نحوة عملکرد مرادی کرمانی در بازتاب مفهوم کودکی، به طرح تحقیقی زیر به شیوة تحلیل متن می­پردازیم. دوازده داستان مورد بررسی را می‌توان به دو دسته طبقه­بندی نمود: داستان‌هایی که در بازة زمانی دهة20 تا 50 جریان دارد. مضمون اکثر آن‌ها، افکار، دغدغه‌ها، رنج‌ها و هیجانات خود نویسنده است. دستة دوم، داستان­هایی هستند که ماجراهای آن در فضای زمانی دهة60 تا80 اتفاق می‌افتد که در آن­ها بدبختی‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نثر پژوهی ادب فارسی

جلد ۱۹، شماره ۴۰، صفحات ۱۶۱-۱۸۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023